Tip: Deel jouw creaties met ons op sociale media met vermelding van @consciencebibliotheek. De mooiste platen delen we graag op ons account.
Kleurplaat Beatrys
Aan het eind van de 19de eeuw specialiseerde de Antwerpse drukkerij Buschmann zich in prachtige bibliofiele edities. Hoe langer hoe meer werd de Engelse kunstenaar William Morris het grote voorbeeld. Deze uitgave bevat de middeleeuwse legende van Beatrijs, die is overgeleverd in een uniek handschrift uit 1374 dat zich in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag bevindt. De illustraties zijn van Charles Doudelet (1861-1938) en de houtsnijder Edward Pellens (1872-1947). Van deze editie werden zes exemplaren gedrukt op Japans papier, met de hand ingekleurd door Doudelet en gebonden in wit leer met zilveren sloten. Dit is het zevende exemplaar, ongenummerd en niet ingebonden.
Beatrys de Marez, Hendrik (ed.); Doudelet, Charles (ill.); Pellens, Edward
Bekijk het origineel | Bekijk het volledige werk
Kleurplaat Tijl Uilenspiegel
Lang voordat het eerste kinderboek verscheen, was er al geïllustreerd drukwerk dat bestemd was voor kinderen: de kinderprent. In Nederland noemde men deze prenten centsprenten. In de regio rond Turnhout (met uitgeverij Brepols) werden ze mannekensbladen genoemd.
Een kinder- of centsprent was een goedkoop gedrukt vel, te koop voor een cent, waarbij de avonturen van de hoofdpersonen worden uitgebeeld in 8, 16, 24 of zelfs 48 verschillende tafereeltjes. De bijhorende tekst kon bestaan uit proza of uit versjes. De plaatjes en bijhorende teksten vertellen een verhaal, bijvoorbeeld over heiligen en helden, over allerlei zeden en gebruiken, spreekwoorden, verhalen uit de literatuur van de middeleeuwen,… De centsprenten werden niet alleen gelezen, maar ook voorgelezen of naverteld, waarbij dan de plaatjes werden getoond.
Comment Tiel l'Espiègle vola le Roi et en fut remercié par lui, Hoe Tijl Uilenspiegel den Koning bestal en ervoor door hem bedankt werd
Bekijk het origineel | Bekijk hier het volledige werk
Kleurplaat de natuurlyke historie der insecten
De natuurlijke historie der insecten doet niet toevallig denken aan het wondermooie insectenboek van Maria Sibylla Merian (1647-1717). Na het zien van Merians boek was de Duitse schilder Augustin Johannes Rösel von Rosenhof (1705-1759) vastbesloten om een gelijkaardig entomologisch werk uit te geven. Zijn insectenboek werd uitgegeven in maandelijkse afleveringen, die na zijn dood door zijn familie werden verdergezet. Het ging om kleine oplagen, want alle platen werden heel zorgvuldig met de hand ingekleurd. Na de Duitse editie verscheen ook een Nederlandse, die vooral het werk was van Rösels schoonzoon Christian Kleeman, bij het inkleuren geholpen door zijn vrouw. Het werk bevat talrijke niet-Europese soorten en is generaties lang als wetenschappelijk naslagwerk gebruikt.
De natuurlyke historie der insecten; voorzien met naar 't leven getekende en gekoleurde plaaten. Rösel von Rosenhof, August Johann; Kleemann, Christian Friedrich Carl
Bekijk het origineel | Bekijk het volledige werk
Kleurplaat katachtigen
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience
De afbeelding van tijgers komt uit het imposante boek van Daniël Giraud Elliot, ‘A monograph of the felidæ or family of the cats’ (1883) dat ons in bewaring werd gegeven door de ZOO Antwerpen. Met een diepe passie voor de natuurgeschiedenis en als de grondlegger van de Amerikaanse Ornithologische Unie is Elliot een belangrijke figuur in de wereld van de ornithologische kunst. Geboren in New York, verhuisde Elliot later naar Chicago waar hij curator van het departement zoölogie werd in het Field Museum of Natural History van de stad. Hij was ook een van de oprichters van het American Museum of Natural History in New York.
A monograph of the felidae or family of the cats. Elliot, Daniël Giraud
Bekijk het origineel | Bekijk het volledige werk
Kleurplaat Ortelius
In 1570 verscheen de allereerste atlas, een uniforme verzameling kaarten in boekvorm en op steeds dezelfde schaal. Dit was het werk van de Antwerpenaar Abraham Ortelius (1527-1598). De eerste atlassen waren doorgaans grote en dure boeken. Vandaar het idee dat spoedig ontstond om ook zakatlassen te maken: in 1577 verscheen de Spieghel der Werelt als eerste voorbeeld. Na Ortelius' dood kwamen zijn platen in het bezit van de uitgever Jan Baptist Vrients, die de verzameling uitbreidde en verder commercialiseerde. Deze Latijnse uitgave van de zakatlas is bedoeld voor een internationale markt.
Epitome theatri Orteliani. Ortelius, Abraham
Bekijk het origineel | Bekijk het volledige werk
Kleurplaat amoruese historie van Ponthus
Dapper strijden, hoofse liefde, scheiding, blij weerzien: het zijn de klassieke ingrediënten van een middeleeuwse ridderroman, ook van het verhaal van Ponthus en Sydonie, dat in 1564 in het Nederlands verschijnt, in een rijkelijk geïllustreerd boek. Het is een bewerking van een Frans voorbeeld op naam van Geoffroy de la Tour Landrie (ca. 1320-1391?). Ponthus is de zoon van de koning van Galicië. Omdat de sultan van Babylon hem aanvalt, moet hij over zee vluchten. In Bretagne wordt hij verliefd op de prinses Sydonie en om zijn moed te bewijzen trekt hij ten strijde tegen de volgelingen van de sultan. Daarna wacht hem een verbanning van zeven jaar naar Engeland, waar hij tegen de Ieren moet vechten. Pas dan kan hij met Sydonie trouwen en samen gaan ze op bedevaart naar Santiago de Compostella, waar Ponthus de Saracenen uit Spanje verjaagt. Het herhalen van illustraties, zoals hier gebeurt, was gebruikelijk.
Een schoone ende amoruese historie van Ponthus ende die schoone Sydonie. Geoffroy de La Tour-Landry
Bekijk het origineel | Bekijk het volledige werk
Kleurplaat lelieachtigen
Pierre-Joseph Redouté, schilder, iconograaf en tekenaar van het Parijse natuurhistorisch museum, stelde eind 18de eeuw het procedé van de kopergravures met kleurendruk op punt. Les Liliacées werd tussen 1802 en 1816 in tachtig afleveringen gepubliceerd en kende onmiddellijk succes. Redouté gaf de beelden uit onder het beschermheerschap van keizerin Josephine, echtgenote van Napoleon. Les Liliacées of de Lelieachtigen werd geproduceerd door middel van een proces dat stippelgravure wordt genoemd en dat bijzonder geschikt is voor de reproductie van botanische details. Deze prachtige gravures tonen het volledige meesterschap van Redouté aan. Lelies, orchideeën, tulpen, hyacinten, … komen op dramatische wijze tot leven. Napoleon liet Les Liliacées versturen naar bibliotheken en musea in Frankrijk en elders in Europa.
Les Liliacées. Pierre-Joseph Redouté
Bekijk het origineel | Bekijk het volledige werk
Kleurplaat schetsen aan het strand
De Waalse tekenaar Mars, pseudoniem van Maurice Bonvoisin, hoorde bij een groep kunstenaars waarvan Félicien Rops de bekendste is. Net als Rops specialiseerde Mars zich in de karikatuur, al was zijn spot heel wat minder bijtend dan die van zijn beroemde vriend. Daardoor kon hij zijn tekeningen ook publiceren in de belangrijkste satirische tijdschriften van die periode: Le Charivari en L’Illustration in Frankrijk en The Graphic en Lady’s Pictorial in het Verenigd Koninkrijk. Mars specialiseerde zich in mild spottende karikaturen over de beau-monde, zoals te zien is in deze Croquis de plage (schetsen aan het strand).
Croquis de plage: Blankenberghe, Heyst, Knocke, Wenduyne, Le Coq-sur-mer. Bonvoisin, Maurice
