Guy Schraenen, Guestbook (1978)
In 2021 verwierven we met steun van het Dotatiefonds het werk In Octavo (1990-1991) van Guy Schraenen (1941-2018). Hij was niet alleen een invloedrijke Antwerpse galeriehouder, maar ook een toonaangevende specialist, producent en uitgever van kunstenaarsboeken. Onlangs konden we zijn Guestbook (1978) aankopen. Daardoor zijn we nu naast de Yale University Library de enige bibliotheek die dit werk in haar bezit heeft. Guestbook is net als In Octavo een zeldzaam kunstenaarsboek waar zowel Belgische als internationale kunstenaars uit de neoavant-gardebewegingen aan meewerkten. In de periode tussen 1976 en 1978 vroeg Schraenen aan kunstenaars die zijn atelier bezochten om een handafdruk achter te laten. Het resultaat is een ‘gastenboek’ met daarin 23 originele handafdrukken in verschillende kleuren en vormen, plus een lijst van de betreffende kunstenaars. Daaronder zijn namen als Eduard Bal, Ulises Carrión en Mirtha Dermisache. Guestbook verscheen in een oplage van vijftig exemplaren, waarvan er 23 waren bestemd voor de kunstenaars die meewerkten. De Erfgoedbibliotheek beschikt over het exemplaar van Eduard Bal (1927-1999), een Deurnese kunstenaar die net als Panamarenko veel werkte rond vliegtuigen.
Hugo Claus & Albert Pepermans, Steeds-Cité (1990)
Het gebeurt niet vaak dat we edities van werk van Hugo Claus (1929-2008) op het spoor komen die nog geen deel uitmaken van onze collectie. Toch duikt er af en toe nog een zeldzame uitgave op die ontbreekt, zoals de bibliofiele editie Steeds-Cité (1990) van de Brusselse galeriehouder en uitgever van kunstenaarsboeken Camille von Scholz. Het boek bestaat uit gedichten van Claus in het Nederlands en het Frans bij tekeningen van beeldend kunstenaar Albert Pepermans (1947). De Franse vertalingen zijn gemaakt door Freddy De Vree. Claus en Pepermans werkten tussen 1990 en 1995 samen aan verschillende projecten en tentoonstellingen. Steeds-Cité was hun eerste samenwerking, waarvoor ze zich lieten inspireren door de stad Parijs. Zowel de tekeningen als de gedichten in het boek zijn ontworpen als tweeluiken. Deze dubbele diptieken laten zich pas opengevouwen gezamenlijk bewonderen. Het resultaat is een bijzonder dynamisch boek, dat zich maar moeilijk laat beschrijven. Je kan het eigenlijk enkel ervaren door het te doorbladeren.
Het aangeschafte exemplaar is een van de zes auteursexemplaren die buiten de reguliere oplage van 35 exemplaren werden gedrukt. Het exemplaar is gesigneerd door beide kunstenaars en bevat naast de diptieken nog een originele tekening van Pepermans in kleur.
Robbedoes en Ons Volkske
Stripverzamelaar Eddy Kerssens schonk ons eind 2016 zijn uitgebreide collectie Aegyptica-strips. Het gaat om in totaal meer dan vierduizend exemplaren, goed voor ongeveer 85 lopende meter. Inmiddels is de volledige verzameling verwerkt en raadpleegbaar in onze leeszaal. Deze grote schenking zorgde voor een aantal mooie aanvullingen op onze bestaande stripcollectie, waaronder een aantal vroege jaargangen van bekende Vlaamse striptijdschriften. Dergelijke striptijdschriften werden lang niet gezien als erfgoed dat de moeite waard was om te verzamelen. Door de verzameling-Kerssens konden we deze lacune in onze collectie voor een deel wegwerken. Zo beschikken we nu over het eerste nummer van het striptijdschrift Robbedoes uit 1938, waarin de gelijknamige stripfiguur voor het eerst werd geïntroduceerd voor een Nederlandstalig publiek. Ook bijzonder zijn de nummers van het stripweekblad Ons Volkske (1932-1988), dat meer dan vijftig jaar verscheen als bijlage bij het weekblad Ons Volk. Willy Vandersteen werkte van 1946 tot 1974 aan dit blad mee. In de betreffende nummers duiken zijn meest populaire personages Suske, Wiske en Lambik regelmatig op, naast minder bekende korte strips van zijn hand zoals Het plezante circus.
‘Sicke’
Een wel heel bijzondere aanwinst is een reeks losse vellen met daarop korte beeldverhalen over een zekere ‘Sicke’, een klein en nogal ondeugend figuurtje dat allerlei streken uithaalt. De combinatie van opeenvolgende tekeningen voorzien van rijmende teksten doet denken aan het werk van Rodolphe Töpffer. Diens beeldverhalen uit de jaren 1830 en 1840 worden beschouwd als voorlopers van de strip. Het zou kunnen dat de Sicke-verhalen uit dezelfde periode stammen. Ook de precieze herkomst van de beeldverhalen is nog onduidelijk. De combinatie van Franstalige en Nederlandstalige teksten doet vermoeden dat ze uit Vlaanderen afkomstig zijn. Verder onderzoek zal ons binnenkort hopelijk meer informatie geven over de achtergrond van dit anonieme Vlaamse beeldverhaal.
