Légendes flamandes
Charles de Coster was de zoon van een Vlaamse vader en een Waalse moeder. Hij schreef in het Frans, maar koesterde een grote sympathie voor de cultuur en volkstaal van Vlaanderen.
In 1856 stichtte hij – samen met onder andere zijn vriend Félicien Rops (1833-1898) – het Brusselse satirisch tijdschrift Uylenspiegel. In 1858 publiceerde hij zijn Légendes flamandes, waarin hij vier verhalen bundelde, gebaseerd op Vlaams materiaal en gesteld in een zeer persoonlijk ‘vieux français’. De Erfgoedbibliotheek bezit een uniek exemplaar van de editie van 1861, eigenhandig geïllustreerd door de Brusselse kunstschilder en lithograaf Alexandre Hannotiau (1863-1901). Aan zijn persoonlijk exemplaar van de Légendes flamandes voegde hij 10 aquarellen en 14 tekeningen toe.
Légende d'Ulenspiegel
Vanaf 1860 was Charles De Coster werkzaam bij het Rijksarchief, wat hem toeliet allerhande historische geschriften en kronieken te lezen, ter voorbereiding van zijn bekendste werk La légende d’Ulenspiegel. Het verscheen 150 jaar geleden, eind 1867 – begin 1868, te Brussel met 15 illustraties, waaronder een ets van Félicien Rops. Een tweede uitgave volgde in 1869. De tekst bleef ongewijzigd, maar het epos kreeg een speelsere titel: La légende et les aventures héroïques, joyeuses et glorieuses d’Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de Flandres et ailleurs. Om de verkoop te stimuleren werd het aantal illustraties uitgebreid tot 32.
Vlaamse held
Charles De Coster liet Tijl in 1527 geboren worden in Damme, op dezelfde dag als de latere koning Filips II van Spanje. Zo voerde hij twee personages op als elkaars spiegelbeeld, de ene legendarisch, de andere historisch. Zijn Tijl Uilenspiegel is meer dan een kwajongen en grappenmaker: hij is een Vlaamse vrijheidsstrijder die aan de zijde van de Geuzen tegen de Spaanse overheersing vecht. De Vlaamse Beweging sloot deze strijdbare Tijl in haar hart en hij werd een symbool van de Vlaamse identiteitsvorming. Diverse straten in België zijn naar de schrijver vernoemd, zoals de belangrijke Antwerpse invalsweg Charles de Costerlaan.
