Hendrik van Tichelen verzamelde tijdens zijn leven een enorme collectie kinder- en jeugdboeken. Zijn verzameling kwam in 1967 in het bezit van de Stad Antwerpen en kreeg tijdelijk onderdak in de Stedelijke Openbare Bibliotheek. Daar werd de oorspronkelijke schenking aangevuld met afgevoerde jeugdboeken. Uiteindelijk werd de collectie in 2001 overgedragen aan de Erfgoedbibliotheek. Van de meer dan 11.000 boeken die werden opgenomen dragen er ongeveer 1.200 een ex-libris van Hendrik Van Tichelen: ze behoren dus met zekerheid tot zijn eigen collectie.
Hendrik Van Tichelen trad in de voetsporen van zijn ouders en werkte als onderwijzer in de volksscholen van het Schipperskwartier. Zijn ambities reikten echter verder. In tal van publicaties bepleitte hij de moderne 'rationeele opvoeding', gebaseerd op de aanleg, de leergierigheid en het recht op zinnige vrijetijdsbesteding van 'de kleine Vlaming'.
Van Tichelen was actief als voordrachtgever, uitgever van tijdschriften en auteur van een praktische leermethode. Hij was zelfs de eerste en enige conservator van het Stedelijk Schoolmuseum – een instelling die haar stichter niet overleefde.
In Over boeken voor kinderen. Studie ten gerieve van leerkrachten, ouders, bibliothecarissen (1928 en grondig herwerkt in 1952) brak hij een lans voor het moderne kinder- en jeugdboek: hij verzette zich tegen het overdreven devote, moraliserende, kinderachtige en slordige karakter van de kinderliteratuur in Vlaanderen. Van Tichelen erkende de educatieve mogelijkheden van literatuur voor kinderen of jongeren, maar hij vond dat auteurs, illustratoren, uitgevers of bibliothecarissen de jonge lezer ernstig moesten nemen en dat het literaire karakter van de tekst en de artistieke kwaliteiten van de illustraties de meeste aandacht verdienden.
Van Tichelen vertaalde en schreef, vaak in samenwerking met belangrijke illustratoren, tal van kinderboeken. Zijn verzameling kinderboeken uit Duitsland, Engeland, Frankrijk, Nederland en België is een unieke bron voor de geschiedenis van het kinderboek in Europa en Vlaanderen.
Meer weten?
- Ontdek onze collectie van Hendrik van Tichelen.
- Wie zoet is krijgt lekkers: oude kinderboeken, nieuwe illustraties. Tentoonstelling Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Antwerpen, 2002
