Zij introduceerden de term 'alcoholisme' en waren van mening dat het niet als een zonde maar als een ziekte moest worden beschouwd. De eerste matigingsverenigingen werden dan ook door dokters opgericht. Het uitgangspunt was dat er nood was aan een preventieve aanpak en dat mensen moesten worden voorgelicht over wat alcohol is en wat het doet. Zo moest bijvoorbeeld het misverstand dat alcohol voedzaam was en energie gaf uit de weg geruimd worden. Sommige artsen gingen zover te beweren dat er ook een relatie bestond tussen alcoholisme en besmettelijke ziekten zoals tuberculose en dat alcohol een oorzaak was van nationaal verval, rasdenegeratie en krankzinnigheid.
Dokter De Vaucleroy publiceerde in 1902 een werk getiteld De alcool in 't licht der wetenschap in een poging wijdverspreide misvattingen aangaande alcoholgebruik te ontkrachten. Het boek bevat zes hoofdstukken: 'Alcool als eetlustprikkel' ; 'Alcool en spijsvertering' ; 'Alcool als voedsel' ; 'Alcool als prikkel' ; Alcool als bron van warmte' ; 'Alcool als voorbehoedmiddel tegen besmettelijke ziekten'. In het voorwoord staat te lezen dat de alcohol geen enkele van de hem toegedichte eigenschappen bevat en ontmaskerd werd door de wetenschap.
Dezelfde beeldspraak werd door J. Dusautoir gebruikt voor zijn werk waarin het overmatig alcoholgebruik in België wordt aangeklaagd. In Ontmaskerd richt hij zich tot ouders, priesters, onderwijzers, geneesheren, sociale leiders en de jeugd. Hij bespreekt hoeveel geld er in België in 1928 werd uitgegeven aan drank en ook de link tussen alcoholisme en, onder andere, misdaad komt aan bod.
Een vaak voorkomende prent in matigingsboekjes en -tijdschriften is van medische aard. De prent bestaat uit vier afzonderlijke tekeningen en elke tekening toont de staat van de maag bij een bepaalde mate van alcoholgebruik. De tekeningen zien er niet altijd helemaal hetzelfde uit en de bijbehorende teksten variëren, maar de boodschap is altijd hetzelfde: overmatig alcoholgebruik tast de maag aan en is dus nefast voor de gezondheid.
