Door Astrid Berwouts en Sophia Rochmes
Project Abraham 2020, Vlaamse Erfgoedbibliotheken
Leestijd: 3 minuten | Kranten zijn een heel rijke informatiebron voor iedereen die interesse heeft in de moderne geschiedenis van Vlaanderen en daarbuiten. Ze berichten over alle aspecten van het bestaan, van grote politieke ontwikkelingen tot het leven van alledag. Hoe ontdek je de kranten die voor jouw onderzoek of interesses relevant zijn? Met de overkoepelende krantencatalogus Abraham. Daarin vind je enerzijds historische informatie over de Belgische kranten en anderzijds waar je exemplaren van specifieke krantentitels vandaag nog kan vinden in erfgoedinstellingen. Ook staan er links naar gedigitaliseerde krantenedities in de catalogus. In deze post geven collega’s van de vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheken, die Abraham beheert en verder uitbouwt, vier manieren om vlot en efficiënt op zoek te gaan naar kranten in de catalogus.
Blader per regio of krantentype
Doe je onderzoek naar Antwerpse kranten of naar kranten uit de Vlaamse Ardennen? Wil je meer te weten komen over oorlogspers, socialistische pers, of sportpers? Neem dan zeker een kijkje onder Regio/Type, bovenaan de homepagina, waar je per doelregio of per krantentype kan zoeken.
Kies voor ‘Kranten per type’ om naar de Typologie Belgische Kranten te gaan. De ruim vijftig krantentypes die je daar vindt, zijn onderverdeeld in zes overkoepelende categorieën: Doelpubliek, Politiek, Religie, Vrije tijd, Werk en handel, en Conflicten, oorlog en vrede. Veel krantentitels behoren uiteraard tot meerdere krantentypes, bijv. Katholieke pers en Jeugdpers voor een jeugdblad met een katholieke signatuur.
Bewaarplaatsen
Benieuwd welke titels je lokale vereniging, bibliotheek, of archief bezit? Via linken in de lijst van deelnemende instellingen kan je zien welke krantencollecties er zijn in jouw buurt. Het Vlaamse krantenerfgoed is verspreid over de hele regio en wordt bewaard door meer dan honderd erfgoedbibliotheken, archieven en andere erfgoedinstellingen. Soms gaat het om omvangrijke krantenverzamelingen, zoals bij de KU Leuven Bibliotheken, de Universiteitsbibliotheek Gent en de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience zelf. Maar ook in kleinere collecties vind je (vaak zeldzame) krantenschatten.
Creatief zoeken
Aan de hand van wildcards (een asterisk na je trefwoord) kan je je zoekopdracht uitbreiden naar alles waarin het trefwoord voorkomt. Zo wordt nieuws* nieuwsbrief, nieuwsblad, nieuwsbericht, enzovoort.
Let ook op verschillende spellingswijzen. Kranten die honderd of tweehonderd jaar geleden werden gedrukt, hanteerden vaak een andere spellingmethode. Zo wordt aankondiger ook wel geschreven als aenkondiger, tijd als tyd of syndicaat als syndikaat.
Om gerichter te zoeken moet je zeker ook eens het formulier Geavanceerd zoeken gebruiken, of onze experimentele Abraham Query Builder uitproberen.
Gedigitaliseerde edities zoeken
Abraham is de enige centrale toegang tot alle gedigitaliseerde kranten in Vlaanderen. De catalogus beschikt over meer dan 1.500 krantentitels met linken naar online raadpleegbare edities, en dit aantal neemt nog regelmatig toe.
Hoe weet je of er gedigitaliseerde edities van een bepaalde krant zijn? Deze kranten herken je in Abraham door de aanwezigheid van een oog- of slot-icoontje (voor kranten met open of beperkte online toegang). Een afbeelding van een voorpagina is ook een signaal dat de krant is gedigitaliseerd. In het record van de krant zelf verwijzen de rode knop ‘Bekijk online’ en de blauwe link bij ‘Beschikbaarheid’ je door naar het platform dat over edities van de krant beschikt.
Wist je dat: Perspionier
De krantendatabank is genoemd naar de Antwerpse uitgever Abraham Verhoeven (1575-1652). Die pionier van de dagbladpers gaf in 1605 een van de allereerste kranten ter wereld uit.
Ga hieronder naar de andere zoektips of ga terug naar de startpagina.
